Hằng năm, ước tính 6 đến 8 triệu tấn vỏ hàu được thải ra trên khắp thế giới, gây ra sức ép rất lớn lên môi trường. Trước tình hình đó, Công ty Dệt may Creative Tech đã cho ra mắt sản phẩm vải dệt từ vỏ hàu và chai nhựa. Đây là một bước tiến mới trong việc xây dựng, phát triển thời trang bền vững, thân thiện với môi trường.
Trong vỏ hàu (cũng như các loại vỏ sò, vỏ hến…) chủ yếu chứa canxi cacbonat (CaCO₃), không thể kéo thành sợi như len truyền thống. Do đó, quy trình sản xuất sợi “len từ vỏ hàu” thực chất là chuyển hóa vỏ hàu thành một thành phần vi bột vô cơ để pha trộn với polymer hữu cơ như polyester, nylon, hoặc PLA (axit polylactic từ bắp) để tạo thành sợi tổng hợp sinh học.
Ý tưởng sản xuất sợi len từ vỏ hàu được phát triển bởi Creative Tech Textile Co., Ltd. tại Đài Loan, với sản phẩm mang tên thương mại Seawool. Đây là một loại sợi dệt sinh thái, kết hợp giữa vỏ hàu tái chế và nhựa PET từ chai nhựa đã qua sử dụng, nhằm tạo ra một loại vải có tính năng tương tự len tự nhiên nhưng thân thiện với môi trường hơn.
Để sản xuất Seawool, người ta cần thu thập vỏ hàu từ các trang trại nuôi hàu và nhà hàng hải sản, thu thập chai nhựa PET đã qua sử dụng được từ các nguồn tái chế. Vỏ hàu thu về cần được làm sạch và nung ở nhiệt độ trên 1.000°F (khoảng 538°C) để loại bỏ tạp chất, nghiền thành bột mịn, tạo thành các hạt nano canxi cacbonat. Còn chai nhựa PET sẽ được làm sạch, cắt nhỏ và nấu chảy để tạo thành sợi polyester tái chế. Sau đó, bột vỏ hàu được trộn với sợi polyester tái chế để tạo thành sợi Seawool. Sợi này sau đó được kéo và dệt thành vải, sẵn sàng cho việc may mặc. Công ty Dệt may Creative Tech có thể sản xuất 900 tấn len chỉ từ 100 tấn vỏ hàu mỗi năm. Các sản phẩm như áo khoác, áo len… làm từ len biển đạt doanh thu khoảng 6 triệu USD mỗi năm, được nhiều thương hiệu của châu Âu và Mỹ ưa chuộng. Ông Eddie Wang – Chủ tịch Công ty Creative Tech – cho biết: “Chúng tôi có ngành nuôi hàu bao gồm nhiều công đoạn: thu hoạch hàu, làm sạch vỏ hàu, sấy khô và xử lý vỏ hàu. Chuỗi ngành này không thể tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới”.
Sợi len từ vỏ hàu có nhiều ưu điểm để người tiêu dùng lựa chọn. Đầu tiên, việc sản xuất chúng giúp tận dụng phế phẩm vỏ hàu, giảm rác thải biển. Quá trình biến vỏ hàu thành sợi len biển ít phát thải CO₂ hơn so với vải tổng hợp truyền thống, cũng không đòi hỏi sử dụng quá nhiều nước, biến nó thành một sản phẩm carbon thấp, thân thiện với môi trường. Thứ hai, sản phẩm này có tính kháng khuẩn tự nhiên, vỏ hàu chứa canxi cacbonat và khoáng chất có tính kháng khuẩn, giúp vải khử mùi và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển. Len biển không chỉ có độ bền cao, mềm mại, nhẹ, dễ mặc, mà còn có khả năng hút ẩm, thoáng khí tốt, không dẫn điện, phù hợp với khí hậu nóng ẩm. Ngoài ra, một số sản phẩm vải từ vỏ hàu có khả năng chống tia cực tím, phù hợp cho đồ thể thao hoặc mặc ngoài trời. Khi hết nhu cầu sử dụng, nếu được dệt kết hợp với sợi sinh học, len biển có khả năng phân hủy tự nhiên trong thời gian ngắn hơn các loại vải tổng hợp thông thường.
HÀ CHI